Máy bơm nước là thiết bị hoạt động liên tục trong hệ thống cấp nước gia đình. Tuy nhiên, một trong những sự cố thường gặp và gây khó chịu là khi máy bơm nước bị nóng bất thường, thậm chí tự động ngắt điện. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt mà còn là dấu hiệu cảnh báo máy bơm đang gặp vấn đề nghiêm trọng, cần được xử lý kịp thời để tránh hư hỏng nặng hơn. Cùm tìm hiểu cách giảm nhiệt cho máy bơm nước và các biện pháp bảo trì máy bơm nước hiệu quả để kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Nguyên nhân khiến máy bơm nước bị nóng và tự ngắt
Để khắc phục hiệu quả, việc đầu tiên là xác định đúng nguyên nhân gây ra tình trạng máy bơm nước bị nóng:
1. Thiếu nước mồi hoặc nguồn nước cấp không đủ
- Giải thích: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi máy bơm ly tâm chạy mà không có nước để hút (bị mất nước mồi, bể chứa cạn, hoặc đường ống hút bị hở khí), động cơ sẽ quay không tải và sinh nhiệt rất nhanh. Máy sẽ làm việc "chay", dẫn đến quá nhiệt và rơle nhiệt sẽ tự động ngắt để bảo vệ động cơ.
- Cách nhận biết: Máy bơm chạy liên tục nhưng không có nước lên, hoặc nước lên rất yếu, kèm theo tiếng kêu "rít" của không khí và thân máy nóng lên nhanh chóng.
2. Điện áp không ổn định (quá cao hoặc quá thấp):
- Giải thích:
- Điện áp quá thấp: Máy bơm không đủ công suất để hoạt động hiệu quả, động cơ phải gồng mình, kéo dòng điện cao hơn mức bình thường để bù đắp, gây nóng máy.
- Điện áp quá cao: Gây quá tải cho cuộn dây động cơ, cũng dẫn đến sinh nhiệt.
- Cách nhận biết: Các thiết bị điện khác trong nhà cũng hoạt động bất thường (quá yếu hoặc quá mạnh). Máy bơm nóng nhanh ngay khi khởi động.
3. Tụ điện bị hỏng:
- Giải thích: Tụ điện có vai trò quan trọng trong việc khởi động động cơ máy bơm. Khi tụ yếu hoặc hỏng, động cơ không nhận đủ lực để quay, sẽ kêu "ù" nhưng không quay hoặc quay rất yếu, gây nóng cuộn dây bên trong.
- Cách nhận biết: Máy bơm chỉ kêu "ù ù" khi bật công tắc nhưng không quay, hoặc quay rất chậm, sau đó nóng lên và tự ngắt.
4. Kẹt cánh quạt hoặc vật cản trong buồng bơm:
- Giải thích: Rác thải, cặn bẩn, hoặc vật lạ bị mắc kẹt vào cánh quạt (bánh công tác) hoặc giữa cánh quạt và buồng bơm, làm cản trở quá trình quay. Động cơ vẫn cố gắng hoạt động nhưng không thể đẩy nước, dẫn đến quá tải và sinh nhiệt.
- Cách nhận biết: Máy bơm phát ra tiếng kêu "gằn", "lạch cạch", hoặc chỉ kêu "ù" nhưng không quay. Thân máy rất nóng.
5. Bạc đạn (vòng bi) bị mòn hoặc khô dầu:
- Giải thích: Bạc đạn giúp trục quay của động cơ vận hành trơn tru. Khi chúng bị mòn hoặc thiếu dầu bôi trơn, ma sát tăng lên đáng kể, tạo ra nhiệt lượng lớn truyền vào động cơ.
- Cách nhận biết: Máy bơm kêu "rào rào", "réo", hoặc "két két" khi hoạt động, kèm theo rung lắc mạnh và thân máy nóng.
6. Quạt làm mát bị hỏng hoặc bám bụi:
- Giải thích: Nhiều máy bơm có quạt tản nhiệt ở phía sau động cơ. Nếu quạt bị kẹt, gãy cánh, hoặc bị bụi bẩn bám đầy làm giảm hiệu quả tản nhiệt, động cơ sẽ không được làm mát và dễ bị nóng.
- Cách nhận biết: Kiểm tra quạt làm mát phía sau động cơ xem có quay không, có bị bụi bẩn bám đầy không.
7. Đường ống bị tắc nghẽn hoặc van khóa:
- Giải thích: Nếu đường ống xả bị tắc nghẽn hoàn toàn hoặc van khóa bị đóng, máy bơm sẽ cố gắng đẩy nước vào một hệ thống kín, tạo áp lực ngược và gây quá tải động cơ, dẫn đến nóng máy.
- Cách nhận biết: Máy bơm chạy nhưng không có nước ra, thân máy nóng nhanh.
Lỗi máy bơm khác bạn có thể gặp: Nguyên nhân và cách khắc phục máy bơm nước kêu to
Cách giảm nhiệt cho máy bơm nước và xử lý sự cố
Khi máy bơm nước bị nóng và tự ngắt, bạn cần thực hiện các bước sau:
- Ngắt nguồn điện ngay lập tức: Đây là bước quan trọng nhất để đảm bảo an toàn và tránh hư hỏng thêm cho máy.
- Để máy nguội hoàn toàn: Không cố gắng khởi động lại máy khi còn nóng. Hãy chờ ít nhất 30 phút đến 1 tiếng để máy nguội.
- Kiểm tra nguồn nước và mồi lại bơm:
- Đảm bảo bể chứa hoặc giếng có đủ nước.
- Mồi lại nước: Đối với bơm ly tâm, tháo nắp mồi, đổ đầy nước sạch vào buồng bơm, sau đó đóng chặt nắp. Bật lại máy.
- Kiểm tra đường ống hút và xả:
- Dò tìm các điểm rò rỉ khí trên đường ống hút, siết chặt các khớp nối.
- Kiểm tra lưới lọc đầu hút có bị tắc nghẽn không, làm sạch nếu cần.
- Đảm bảo đường ống xả không bị tắc và van khóa đã được mở hoàn toàn.
- Kiểm tra tụ điện (nếu có dấu hiệu hỏng):
- Cảnh báo: Luôn ngắt điện trước khi chạm vào tụ điện và xả điện cho tụ bằng cách chạm hai đầu dây kim loại vào hai chân tụ để đảm bảo an toàn.
- Quan sát xem tụ có bị phồng, chảy dầu không. Nếu có, cần thay thế tụ mới có cùng thông số.
- Vệ sinh quạt làm mát:
- Ngắt điện. Làm sạch bụi bẩn bám trên cánh quạt làm mát và khe tản nhiệt phía sau động cơ. Đảm bảo quạt quay trơn tru.
- Kiểm tra vị trí lắp đặt:
- Đảm bảo máy bơm được đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc nơi quá kín, không có không khí lưu thông.
- Giữ khoảng cách với tường và các vật cản để không khí dễ dàng lưu thông làm mát máy.
Xem thêm >> Hướng dẫn sửa lỗi máy bơm nước không lên nước
Khi nào cần gọi thợ chuyên nghiệp?
Nếu bạn đã thử các biện pháp trên mà tình trạng máy bơm nước bị nóng hoặc máy bơm nước tự ngắt vẫn tiếp diễn, hoặc nếu nguyên nhân là do:
- Động cơ bị chạm/chập, có mùi khét.
- Bạc đạn bị mòn nghiêm trọng.
- Cánh quạt bị gãy hoặc biến dạng.
- Máy bơm bị rò rỉ điện.
- Bạn không tự tin hoặc không có dụng cụ để tháo lắp các bộ phận bên trong.
Đó là lúc bạn cần liên hệ với dịch vụ sửa chữa máy bơm chuyên nghiệp. Việc tự ý can thiệp sâu vào động cơ hoặc các bộ phận quan trọng có thể gây hư hỏng nặng hơn hoặc nguy hiểm đến an toàn. Việc bảo trì máy bơm nước định kỳ cũng là cách tốt nhất để phòng ngừa các sự cố này.
Điện Cơ Tấn Phú là đơn vị hàng đầu chuyên sửa chữa và bảo trì máy bơm nước gia đình tại TP.HCM. Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, chúng tôi chuyên nghiệp trong việc chẩn đoán và khắc phục mọi sự cố máy bơm, bao gồm cả tình trạng quá nhiệt và tự ngắt. Chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ nhanh chóng, chính xác và hiệu quả, giúp máy bơm của bạn hoạt động ổn định và bền bỉ trở lại.
Hãy liên hệ ngay với Điện Cơ Tấn Phú để được tư vấn miễn phí và đặt lịch kiểm tra, sửa chữa máy bơm của bạn!
